Handgeschreven kopie van een blijkbaar onuitgegeven werk van Carolus de Visch, o.a. over de levens van de abten-stichters van de abdij Ten Duinen in Koksijde.

4to-formaat (19 x 15,5 cm): [3]-181 ff., Nederlands handschrift op papier, zwarte en rode inkt.

Eigentijds schaapsleer (gewreven, hoeken gestoten, enkele scheuren), rug met 5 ribben (klein def. aan kop & staart, titeletiket weg). Goed ex.

Uniek document over de geschiedenis en de eerste abten van de abdij Ten Duinen, de geschiedenis van de cisterciënzers en hun belangrijkste figuren, en ten slotte over de Heilige Lutgardis van Tongeren. Geschreven door zuster Constantia de Vos in een bijzonder leesbaar handschrift. De schrijfster kondigt het werk in haar inleiding aan als een kopie (of een vertaling) van een (onuitgegeven?) werk van Carolus de Visch: "[...] op den 12 octobre 1755 beginne ick te schrijven het beginsel van de h. orden van cisteaux, met de levenen van veele van de principaelste hh: der selver orden, soo vrouwen als mans, overgeset uijt de latijnsche in onse nederduijtsche taele. Waer bij noch gevoeght sijn verscheijde levens van de eerste Abten en fondateuren der Abdije van den duijnen; door heer Charles de Visch [...]; Anno 1645."
De befaamde cisterciënzer historiograaf Carolus de Visch (Bulskamp 1596-1666 Brugge) was in 1645 directeur en biechtvader van de cisterciënzerinnen in het klooster Hemelsdaele in Diksmuide. Van hem zijn enkele gepubliceerde en niet-gepubliceerde werken bekend, o.m. over de Duinenabdij. Misschien is ons handschift een latere kopie van een ongepubliceerd werk van de Visch. In elk geval wordt zijn inleiding (die komt na die van zuster Constantia) afgesloten met "Charles de Visch, religieus van den Duijnen, en confessor van Hemelsdaele. 1645." Doorheen het hele werk verwijst hij vaak naar eerdere werken over de cisterciënzers waaruit hij heeft geput, vooral van Chrisostomus Henriques: "sijn leven [van de H. Candidus] is in het latijn (uijt verscheijde treffelijcke schrijvers) beschreven, door P. Chrisostomus Henriques, historie schrijver Generael van onse Orden in hispanien, waer uijt deze oversettinge gemaeckt is, in t' jaer 1643" (f. 138), of "gelijck men sien kan in t'boeck der privilegien der order van Cisteaux, die over eenige jaeren tot Antwerpen heeft doen drucken den Eerw. Vader Christostomus Henriques" (f. 7). Zuster Constantia sluit op het einde van het werk af met "Geeijndight op den 13 Mei 1758, door mij onweerdige Religeuse, sr. Constantia de Vos. Requiescat in Pace.", tweeënhalf jaar na de aanvang. Daarna volgt nog een inhoudstafel.
De inhoud van het biografisch werk, dat opgedeeld is in hoofdstukken: "Het beginsel van de H. orden van Cisteaux"; de biografieën van de stichters en de eerste vier abten van de Duinenabdij: 1. Ligerius (1107-1128) "eersten fundateur ende Abt des Clooster van Duijnen", Franse benedictijnermonnik die een kluizenaarsgemeenschap in de duinen "tusschen twee zee steden Duijnckercke en Nieuport". - 2. Fulco (1128-1138). - 3. Robrecht van Brugge (1138-1153), de eerste cisterciënzer abt van Ten Duinen. Hij volgde later Bernardus op als 2de abt van Clairvaux. - 4. Albero (1153-1155). Verderop een uitgebreide biografie (31 ff.) van de Heilige Lutgardis van Tongeren (Tongeren 1182-1246 Aywiers), cisterciënzerzuster in de abdij van Aywiers en Nijvel, en van haar medezuster in Aywiers Elisabeth van Wans (d. 1250). Verder ook nog biografieën van Alberic (d. 1109), 2de abt van Citeaux; Stephen Harding, 3de abt van Citeaux (1109-1133); Fastredus, 1ste abt van Cambron in Henegouwen (1148-1157) en 3de abt van Clairvaux (1157-1161); 20 ff. over Petrus (1102-1174), aartsbisschop van Tarentaise, etc.
Prov. "Desen boeck behoort toe aen de religieusen van Sarepten", d.i. het Brugse klooster van Sarepta van de Zusters van het Gemene Leven, gelegen in het Hof van Saint-Pol aan de Langerei (notitie op schutblad).